Zaszczytne ostatnie miejsce dla Polski...

W 2012 Rada Unii Europejskiej zadeklarowała, że będzie to Europejski Rok Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej.

Przy tej okazji opracowano Indeks Aktywnego Starzenia (AAI) – wskaźnik liczony dla każdego z 27 krajów Unii Europejskiej i dla Stanów Zjednoczonych.

Wskaźnik miał pomóc w ocenie pozycji starszych ludzi w obecnym pokoleniu (przy wykorzystaniu najbardziej aktualnych danych), ale też dać podstawy do porównań różnych krajów i różnych regionów.
Wskaźnik obejmuje różne aspekty życia starzejącego się człowieka (55+) i jego zaangażowania w pracę zarobkową, w świadczenia nieodpłatne (wolontariat, działalność charytatywna, aktywność polityczna, opieka domowa nad dziećmi lub dorosłymi), w życie społeczne, kulturalne, a także ocenę niezależności, zdrowia i bezpieczeństwa życia.
Wskaźnik pozwala także zobaczyć sytuację oddzielnie sytuację starzejących się kobiet i starzejących się mężczyzn.

Żyjemy w społeczeństwie, które dla podróżującego w czasie obywatela Europy początku XX w. byłoby nie do rozpoznania.
Ów podróżnik mógłby nie dostrzec cudów technologicznych, ale byłby zszokowany liczbą ludności, ale i liczbą ludzi starych, którzy żyją dłużej niż kiedykolwiek wcześniej, są zdrowsi, od najmłodszych lat mają pozytywną perspektywę aktywnego życia do późnej starości.
Niewątpliwie to wielki sukces cywilizacji - technologii, medycyny, higieny publicznej, polityki – ale także zadziwiającej korekty stylu życia jednostki i społeczeństwa (zdrowa dieta, codzienna i powszechna aktywność fizyczna w ciągu całego życia). To osiągnięcie filozofii, norm polityki społecznej i instytucji państwa opiekuńczego. Dla obywateli krajów Europy Zachodniej i Ameryki Północnej, pełne i aktywne życie w starszym wieku nie jest już marzeniem, to rzeczywistość dla niektórych i prawdziwa możliwość dla wielu innych. Nie ma przeszkód, by pracować tak długo, jak na to pozwala kondycja psychofizyczna, rozwijać się i uczyć, kończyć studia do 90 roku życia, aktywnie uprawiać sport do przysłowiowej setki. Kraje te są przygotowane na stuletnich obywateli.

Niestety nie wszystkie. Na szczycie rankingu znalazły się Stany Zjednoczone, Szwecja, Dania i Irlandia.
Warto tu wtrącić, że Duńczycy są też najbardziej szczęśliwym społeczeństwem.

Współcześni seniorzy cieszą się dłuższym życiem w lepszym zdrowiu, czują się bardziej bezpieczni, mogą pracować i mogą w pełni uczestniczyć w życiu społecznym. Ale czy w każdym kraju w takim stopniu? Czy w każdym regionie przynajmniej podobnie?
Nie. Wskaźnik pozwala podsumować obecne warunki, opracować i wypromować właściwą strategię aktywizacji seniorów, albowiem dostrzeżono, że wszelkie działania stymulujące i podtrzymujące aktywność starszych ludzi prowadzą do bardziej zrównoważonego rozwoju społeczeństw i pomagają się im bogacić.
Strategia aktywnego starzenia się polega na dostrzeżeniu korzyści ze zwiększenia uczestnictwa starszych ludzi w rynku pracy; korzyści i oszczędności płynące z ich działalności społecznej czy rodzinnej; oszczędności z samodzielności, bezpieczeństwa i zdrowia seniora.
Aktywny senior staje się katalizatorem rozwoju społecznego. Nareszcie to zauważono. Lepiej późno, niż wcale.
Oszczędności płyną także z bardziej spójnej i harmonijnej polityki społecznej i budowania solidarności międzypokoleniowej. Spójność społeczna zaś poprawia stabilność finansową systemów opieki publicznej, czyli kolejne oszczędności w budżetach państw.

Kluczowym warunkiem do formułowania każdej skutecznej i zrównoważonej strategii są dobre dane. AAI oferuje szerokiej gamie odbiorców (decydentom, naukowcom, studentom i firmom) elastyczne ramy, które pozwalają na zobrazowanie aktywności osób starszych i wyciągnięcie wniosków z polityki, programów i różnic instytucjonalnych na terenie państw członkowskich UE oraz Stany Zjednoczone. Możemy uczyć się od siebie nawzajem.

Wskaźnik pozwolił zobaczyć, że kobiety radzą sobie gorzej niż mężczyźni we wszystkich europejskich krajach. W całej Unii niewykorzystany jest także ich potencjał. To dziwi, ponieważ kobiet w tej grupie społecznej jest więcej i będzie coraz więcej. Będą to kobiety coraz starsze i coraz lepiej wykształcone.
Marnujemy zatem spore zasoby.

Wskaźnik pokazuje także, jak nierównomiernie – z punktu widzenia aktywności seniorów – rozwijają się społeczeństwa europejskie. Na przykład brytyjski rynek pracy jest przyjazny osobom w podeszłym wieku, ale seniorzy nie angażują się tam w życie społeczne. W Polsce seniorzy czują się niezależni i bezpieczni – choć nie mieścimy się w pierwszej dziesiątce – ale rynek pracy w zasadzie seniorów pomija. Niemieccy seniorzy mają duże poczucie bezpieczeństwa i niezależności, ale prowadzą mało aktywne życie.
Jasno też widać, że Europa Środkowa i Wschodnia są jeszcze bardzo zacofane. Tylko Czechy wyróżniły się w sposób pozytywny, acz są poza pierwszą dziesiątką w każdej kategorii. Natomiast rumuńscy seniorzy są najdłużej obecni na rynku pracy.

Polska zajęła zaszczytne – ostatnie – 27 miejsce w ogólnym indeksie aktywnego starzenia.

A oto nasza pozycja analitycznie:

- rynek pracy – w grupie kobiet 26 – w grupie mężczyzn 22- ogółem 24;

- życie społeczne - w grupie kobiet 26 – w grupie mężczyzn 26 – ogółem 27;

- niezależność, zdrowie, bezpieczeństwo - w grupie kobiet 22 – w grupie mężczyzn 23 – ogółem 21;

- sprzyjające środowisko - w grupie kobiet 22 – w grupie mężczyzn 23 – ogółem 22.

Jak widać, są gorsi, ale…

Gdy porównamy ogólny indeks dla poszczególnych województw, najlepiej prezentuje się województwo mazowieckie, najgorzej warmińsko-mazurskie. Nieźle jest w śląskim, pomorskim, zachodnio-pomorskim gdy mowa o zaangażowaniu społecznym. Ale patrząc na pozostałe województwa, ktoś chyba powinien się wziąć do pracy..?

W 2013 r. podjęto wiele inicjatyw. Sytuacja zapewne się zmieniła. Czy diametralnie?
Jakie jest samopoczucie seniorów? Jakie jest ich poczucie szczęśliwości?

Źródło: Wikipedia